Jaki silnik do bramy przesuwnej? Czy waga bramy zimą ma znaczenie?

Bramy przesuwne z napędem oraz sterowaniem na pilota, czyli tzw. automaty, to bardzo wygodna opcja dla właścicieli domów jednorodzinnych. Idealne rozwiązanie w sytuacji, gdy przestrzeń na posesji jest ograniczona. Temat ten wydaje się dość prosty, jednak przed zakupem i montażem zarówno samej bramy, jak i napędu dobrze jest zaznajomić się z dostępnymi na rynku rozwiązaniami. Pozwoli nam to uniknąć rozczarowań oraz cieszyć się przez lata wygodnym otwieraniem i zamykaniem wjazdu na posesję.

Jak zbudowane są bramy przesuwne?

Brama przesuwna (samonośna) to specjalny profil stalowy lub aluminiowy, z wycięciem na środku, na bazie którego budowana jest cała konstrukcja skrzydła. Profil ten jest nasuwany na kilka zespołów wózków jezdnych (minimum 2), zbudowanych z ułożyskowanych rolek. Brama przesuwna powinna być prawidłowo zamontowana na odpowiednio przygotowanym fundamencie, zawierającym przepust dla kabli zasilających napęd.

Wymiary i masy bram przesuwnych dla domów jednorodzinnych

Zgodnie z przepisami minimalna szerokość drogi dojazdowej do działki wynosi 3 m, jednak znacznie wygodniej wjeżdża się samochodem w bramę o szerokości 4 m i właśnie takie są standardowo oferowane dla domów jednorodzinnych. Natomiast w sytuacji, gdy mieszkańcy posiadają 2 samochody, wjazd na działkę powinien być szerszy, zarówno ze względu na wygodę, jak i estetykę. Zwykle montuje się wtedy bramy o szerokości 5 m. Waga bramy przesuwnej zależy od użytych materiałów, wymiarów oraz konstrukcji. Bramy o szerokości 4 m wykonane ze stali ocynkowanej mogą ważyć od ok. 100 kg w górę, przeciętnie jest to 200 kg, choć są tez modele o wadze 300 kg. Zbyt lekkie bramy mogą okazać się delikatne i podatne na deformacje.

Jak zbudowany jest napęd do bram przesuwnych?

Głównym elementem elektrycznego napędu do bram jest montowany na nich tzw. siłownik, składający się z silnika i przekładni ślimakowej. Wyjście tego urządzenia stanowi koło zębate, które zazębia się z listwą przymocowaną do bramy. Pracą siłownika steruje montowana osobno centralka, zawierająca układ elektroniczny z mikroprocesorem, zasilana z sieci 230 V. Silniki elektryczne wykorzystywane w siłownikach mogą być na napięcie sieciowe 230 V AC lub 24 V DC - w tym drugim przypadku centralka zawiera dodatkowo zasilacz. Do niektórych modeli można dokupić moduły WiFi, dzięki czemu można sterować bramą oraz monitorować jej stan za pomocą aplikacji mobilnych. W samych bramach montowane są wyłączniki krańcowe, impulsatory lub enkodery, które informują centralkę o zamknięciu bramy. Uzupełnieniem systemu powinny być fotokomórki na podczerwień, wyłączające siłownik po wykryciu obiektu na drodze bramy. Użytkownicy mogą sterować otwieraniem i zamykaniem za pomocą pilota lub klawiatury kodowej. Uzupełnieniem systemu są lampki sygnalizujące pracę napędu.

Jaki siłownik do bramy przesuwnej wybrać? Jakie powinny być pozostałe elementy napędu?

Podczas wyboru napędu do bramy przesuwnej, głównie siłownika, należy wziąć pod uwagę następujące kwestie:

• Ilość cykli otwierania/zamykania na dobę. Do pracy przydomowej wystarczy wartość do 50 cykli, dlatego nie musimy przepłacać za siłowniki przemysłowe, przystosowane do dużo częstszej pracy.
• Ciężar i długość bramy. Producenci napędów w specyfikacjach technicznych zawsze podają maksymalny ciężar oraz długość bramy dla danego modelu. Jednak powinniśmy zachować „zapas mocy” minimum 30% – 40%, aby napęd nie pracował na granicy swoich możliwości, ponieważ szybciej się zużyje, zaś przy dużych mrozach, gdy smar w przekładniach zgęstnieje, otwarcie bramy może być utrudnione lub nawet niemożliwe. Ponadto brama niskiej jakości może stwarzać zbyt duże opory mechaniczne. Przykład: mamy bramę o wadze 250 kg, teoretycznie wystarczy napęd o mocy 430W, jednak wybierzmy taki o mocy 560...600W. Niektórzy instalatorzy stosują też taką regułę, że montują siłownik o jeden stopień wyższy, niż do danego ciężaru bramy. Użycie tańszego siłownika o mniejszej mocy może skończyć się nieodwracalnym uszkodzeniem napędu.
• Listwa zębata. Przekazuje ona napęd z siłownika do bramy. Produkowane są listwy wykonane z tworzywa sztucznego oraz metalu. Listwy z tworzywa są łatwiejsze w montażu, działają ciszej i powodują zużywania się koła zębatego napędu. Ich wadę stanowi maksymalny dopuszczalny ciężar bramy: 400 kg. Natomiast listwy metalowe wymagają przyspawania nagwintowanych tulei dystansowych do profilu bramy, są za to bardziej wytrzymałe mechaniczne od tych z tworzywa.
• Rodzaj silnika. Stosowane są napędy z silnikami na napięcie 230 V AC oraz 24 V DC. Starsze konstrukcje z silnikami 230 V AC często nie posiadają funkcji zwalniania przy końcach manewrów otwierania/zamykania oraz regulacji prędkości. Natomiast silniki bezszczotkowe BLDC na napięcie 24 V zapewniają cichą i płynną pracę każdej bramy, zaś użytkownik jest dodatkowo zabezpieczony przed porażeniem prądem.
• Szybkość działania. Niektóre nowoczesne modele napędów cechują się prędkością działania nawet o 60% większą, niż klasycznych siłowników.
• Funkcje centralki sterującej napędem. Jest ona sterowana pilotem i powinna mieć możliwość zaprogramowania dodatkowych. Niektóre modele posiadają wiele przydatnych funkcji, np. STANDBY (po przejściu w stan uśpienia centralka pobiera niewielki prąd, co powoduje oszczędności energie elektrycznej) oraz funkcja amperometryczna, wykrywająca uderzenie w przeszkodę (wzrasta wtedy prąd pobierany przez silnik). Centralki wyposażone w fotokomórkę na podczerwień znacznie zwiększają bezpieczeństwo osób i pojazdów, które przypadkowo znajda się na drodze bramy – wyłączają wtedy napęd, zapobiegając zranieniu ludzi czy uszkodzeniu samochodu.
• Funkcjonalność awaryjnego otwierania bramy. W przypadku awarii zasilania w budynku, umożliwia ona odblokowanie przekładni bramy za pomocą kluczyka, najlepiej metalowego. W przypadku niektórych modeli napędów z silnikami 24V DC dodatkowo można zastosować moduł zasilania awaryjnego z akumulatorem. Umożliwia on działanie napędu po zaniku napięcia sieciowego, zwiększając komfort użytkownika. Przykładowy taki moduł umożliwia normalną pracę napędu przez okres około 5 minut przy obciążeniu prądowym 4 A, co odpowiada 10 cyklom otwarcia/zamknięcia bramy. Wyposażony jest w zasilany z centralki układ ładowania akumulatora, który utrzymuje go w pełnej gotowości.

Dlaczego brama przesuwna ciężko chodzi, zacina się lub nie działa?

Brama po montażu powinna zostać wypoziomowana, aby zapobiec samoistnemu otwieraniu lub zamykaniu się (w przypadku bramy ręcznej) lub głośnej pracy koła zębatego i szybszemu zużyciu mechanicznych części napędu. Warto wybierać produkty wysokiej jakości oraz sprawdzonych instalatorów, aby uniknąć problemów z ciężko chodzącą i zacinającą się bramą oraz jej awariami i zwiększonym zużyciem energii elektrycznej. Zbyt lekkie, „papierowe” bramy z marketów mogą okazać się nietrafionym zakupem. Gdy brama nie chce się otworzyć, przyczyna tego może być natury mechanicznej – śnieg, lód czy zalegające na drodze bramy liście – lub elektrycznej: np. brak zasilania (zadziałał bezpiecznik), poluzowany przewód, uszkodzony silnik albo automatyka sterująca. Czasem problem jest bardziej prozaiczny – zużyta bateria w pilocie. Osobny temat to właściwa konserwacja bramy oraz jej napędu, szczególnie wykonana przed trudnym sezonem zimowym.

Brama przesuwna zimą

Ujemne temperatury, śnieg i lód oraz zalegające liście mają duży, negatywny wpływ na działanie bram przesuwnych. W takich warunkach może powstać poważny problem z otwieraniem bramy. Dlatego przed nadejściem zimy, najlepiej późną jesienią warto wykonać ich przegląd oraz serwis: oczyszczenie i nasmarowanie wózków jezdnych, ceownika szyny jezdnej, górnego profilu prowadzącego oraz rolek. W przypadku bramy poruszającej się po szynie jezdnej umieszczonej na gruncie musimy pamiętać, aby szyna ta była zawsze czysta i wolna od piasku, liści, śniegu i lodu oraz sprawdzać, czy kółka nie przymarzły do profilu jezdnego. Listwa zębata oraz napędzające ją koło zębate siłownika nie mogą być oblodzone. Przegląd napędu warto zlecić specjaliście, który oczyści układ elektroniczny, wyreguluje siłę nacisku bramy na przeszkodę, co jest ważne dla naszego bezpieczeństwa oraz sprawdzi działanie systemu odblokowania awaryjnego. Zimą może się zdarzyć, że śnieg może oblepić obudowy nadajnika i odbiornika fotokomórki, wskutek czego brama otwiera się, zamiast zamknąć. Dlatego powinniśmy utrzymywać obudowy fotokomórek w czystości.

Pogłębiaj swoją wiedzę, czytaj poradniki

Opracowanie redakcja : (T.H.)

Materiał objęty prawem autorskim. Publikacja w części lub w całości wyłącznie za zgodą redakcji portalu www.pasywny-budynek.pl